Wat gebeurt er met de gezinswoning bij een scheiding? Overnemen, verkopen of onverdeeld houden? Deze pagina legt uit welke opties er zijn en wat de financiële gevolgen kunnen zijn.
Vraag gratis en vrijblijvend advies Download de ScheidingsGids (PDF)
← Terug naar het overzicht van scheidingsthema’s
Een woning is vaak het moeilijkste dossier bij een scheiding. In dit overzicht ontdekt u de drie meest voorkomende oplossingen en waar u op moet letten.
Een veelvoorkomende keuze is dat één van de ex-partners de woning overneemt. Dit betekent dat diegene de resterende lening alleen verder moet afbetalen en de andere partner moet uitkopen.
De uitkoopsom wordt berekend op basis van de huidige marktwaarde min het openstaande kredietsaldo. Dit bedrag wordt verdeeld volgens de oorspronkelijke inbreng.
Voorbeeld: Woningwaarde: €450.000 – lening: €190.000 → te verdelen: €260.000. Elk: €130.000.
Let op: Verdeelrechten: 1% bij wettelijk samenwonenden of gehuwden, 2,5% bij feitelijk samenwonenden.
Bij onvoldoende middelen kan herfinanciering of een aanvullende lening nodig zijn.
Ex-partners kunnen ervoor kiezen om voorlopig samen eigenaar te blijven, bijvoorbeeld tot de kinderen het huis uit zijn. Dit vereist duidelijke afspraken over lening, kosten en eventuele vergoeding voor de partner die blijft wonen.
Bij gehuwden moeten deze afspraken notarieel worden vastgelegd. Voor samenwonenden volstaat een onderlinge overeenkomst, al biedt een notariële akte meer zekerheid.
Nadeel: Beide partijen blijven financieel verbonden, wat het verkrijgen van een nieuwe lening bemoeilijkt.
Wanneer geen van beide partners de woning wil of kan overnemen, is verkoop noodzakelijk. De opbrengst wordt gebruikt voor aflossing van de lening en bijkomende kosten.
Voorbeeld: Verkoopprijs: €420.000 – lening: €210.000 → resterend bedrag: €210.000, te verdelen volgens inbreng.
Gemiddeld staat een woning 4 tot 6 maanden te koop. In die periode lopen kosten gewoon door. Soms is de opbrengst onvoldoende om de lening volledig af te lossen, wat leidt tot restschuld.
De gezinswoning is de plaats waar het gezin effectief samenleefde. Dat hoeft niet per se het hoofdverblijf te zijn — ook een tweede verblijf kan als gezinswoning worden beschouwd als het gezin daar regelmatig verbleef, bijvoorbeeld tijdens vakanties of weekends.
Ja, bij een echtscheiding kan elke echtgenoot vragen om de gezinswoning preferentieel toegewezen te krijgen...
Neen. Wettelijk en feitelijk samenwonenden hebben geen automatisch recht op overname...
Verdeelrecht is van toepassing bij de overname van een onroerend goed dat in mede-eigendom is...
Ja. Als een van de echtgenoten slachtoffer is van partnergeweld...
De notaris of rechter maakt dan een globale afweging...
Ja. Ex-partners kunnen ervoor kiezen om de gezinswoning in vrijwillige onverdeeldheid te houden...
Bemiddeling laat toe om sneller tot een oplossing te komen op basis van gezamenlijke belangen...
Deze antwoorden zijn gebaseerd op de cursus “Het lot van de gezinswoning bij het einde van het huwelijk of samenwoning” door mr. Kristoff Simons, advocaat familierecht en erkend familiaal bemiddelaar, beschikbaar via Portalus.Video. De inhoud weerspiegelt de uitleg en voorbeelden zoals die in de cursus zijn gegeven, zonder persoonlijke tussenkomst van de docent.
© 2025 Scheidingsconsulenten.be. Deze content is auteursrechtelijk beschermd en mag niet zonder voorafgaande schriftelijke toestemming worden gekopieerd of hergebruikt.
Wat gebeurt er met de woning(en)?
Lees er hieronder meer over of contacteer een ScheidingsConsulent in uw regio voor bijkomende informatie.
Wanneer één van u tijdens de procedure of na de scheiding alleen in de woning blijft wonen terwijl u nog samen eigenaar blijft, dient u afspraken te maken over het beheer van de woning en de kosten. Wie betaalt wat, hoeveel en wanneer.
Een bewonersvergoeding te betalen door de partner die in de woning blijft is gebruikelijk wanneer deze partner bv. geen deel van de lening overneemt of wanneer de woning schuldenvrij is. Het is immers zo dat diegene die de woning bewoont daar ook een voordeel in natura van heeft. De reële huurwaarde aan marktconforme prijs is een mogelijk vergelijkingspunt. Een andere benadering is de samengetelde woonkost van beide partners gedeeld door twee.
OPGELET: wanneer u onder het wettelijk stelsel of in gemeenschap van goederen gehuwd bent kan u beter niet éénzijdig een compromis voor de aankoop van een nieuwe woning ondertekenen vooraleer u een eerste keer verschenen bent voor de rechtbank.
Het is namelijk zo dat wanneer u een aankoop in eigen naam doet tijdens de procedure en u hiervoor geen specifieke regelingen heeft getroffen met de notaris, deze aankoop nog in de gemeenschap zal vallen.
Het is dus van belang dat u zich goed informeert over de nodige clausules die moeten bijgevoegd worden in de verkoopsovereenkomst, ook de mede-ondertekening van de andere partner ter kennisname is van belang. Informeer u goed vooraleer een compromis te ondertekenen tijdens de procedure.
Inkopen betekent dat één van jullie het aandeel van de andere partner in de woning overneemt tegen een samen overeengekomen vergoeding. Een eerste belangrijke beslissing die u dient te nemen is op welke basis jullie de geschatte waarde van de woning willen bepalen.
Daarna is het van belang om ook in kaart te brengen wat de uitstaande hypothecaire schuld aan de bank is en of er ook eigen inbreng zoals bv. uit schenkingen of erfenissen dienen verrekend te worden. Eénmaal de waarde van de woning en de te verrekenen bedragen zijn overeengekomen kunnen jullie de overnameprijs samen bepalen. Raadpleeg ook de rekenmodule vereffening en verdeling van de woning bij scheiding.
Andere belangrijke zaken die u dient af te spreken zijn de regelingen rond de woning tijdens de procedure.
Let op, naast de overeengekomen overnameprijs zijn er nog enkele belangrijke kosten waar u rekening mee moet houden. Wanneer één van u de woning overneemt (inkoopt) dan is er een verdeeltaks te betalen. Lees meer over de verdeeltaks onder het thema 'Scheiden en belastingen'.
Andere belangrijke kosten die u dient te voorzien bij de afwikkeling van de toebedeling van de woning bij een echtscheiding zijn de notariële kosten. Deze bestaan voornamelijk uit erelonen, aktekosten, zegelrechten, kantoorkosten en daarbovenop 21% BTW. De grootste kost hierin zijn de erelonen. Wanneer u samen ieder voor de helft eigenaar van de woning bent en één van u beiden de woning inkoopt dan worden de erelonen berekend op de helft van de overeengekomen geschatte waarde van de woning. Via onze handige rekentool kan u een simulatie maken van de notariële kosten. Notariskosten en verdeeltaks bij verdeling woning bij echtscheiding.
OPGELET: Wanneer één van u beiden de lening en de hypotheek overneemt dient de andere partner de bank te vragen om 'ontlast' te worden als ontlener. De bank zal dit pas toestaan wanneer de afspraken voor overdracht tussen echtgenoten in de scheidingsovereenkomst en de notariële toebedelingsakte ondertekend zijn EN nadat de echtscheiding is overgeschreven in de Burgerlijke Stand.
Een eerste belangrijke beslissing die u dient te nemen is tegen welke prijs en via welke weg jullie de woning te koop zullen stellen. U kan dat zelf doen of u kan u laten bijstaan door een notaris of een vastgoedmakelaar. Voor de opmaak van uw scheidingsdossier is het van belang dat u afspreekt in welke verhouding de netto opbrengst van de verkoop van de woning tussen u beiden verdeeld wordt.
Om de netto opbrengst te bepalen dienen er mogelijk eerst een aantal zaken verrekend te worden zoals bv.
Andere belangrijke zaken die u dient af te spreken zijn de regelingen rond de woning in de periode dat de woning te koop staat.
En, niet te vergeten, maak ook afspraken voor het geval de woning niet binnen een bepaalde tijd verkocht is.
In onverdeeldheid houden wil zeggen dat u voor een bepaalde periode na de scheiding nog samen eigenaar blijft tegen afgesproken voorwaarden. Een eerste belangrijke beslissing die u dient te nemen is deze over de duurtijd van de onverdeeldheid, of anders gezegd, over de periode van gezamenlijk behoud van de woning.
De periode en de voorwaarden worden vastgelegd in een akte van onverdeeldheid die bij de scheidingsovereenkomst wordt gevoegd. Volgens de wet kan u de periode van onverdeeldheid voor maximaal 5 jaar laten vastleggen bij akte. Een verlenging is echter mogelijk mits de opmaak van een nieuwe akte. Anderzijds, wanneer u vroeger uit onverdeeldheid wil treden dan is dat steeds mogelijk mits gezamenlijk akkoord van u beiden.
Voor de opmaak van uw scheidingsdossier is het van belang dat u afspreekt hoe de vereffening en verdeling van de woning NA de periode van onverdeeldheid zal geregeld worden.
Andere belangrijke zaken die u dient af te spreken zijn de regelingen rond de woning in de periode dat de woning in onverdeeldheid is.
Wanneer u samen een huurwoning bewoont waarvan het huurcontract op beide namen staat en waar één van u beiden zal blijven wonen, spreek dan af wie het huurcontract zal overnemen en hoe u de vastgezette waarborg onder elkaar wenst te verrekenen. U kan best ook de eigenaar op de hoogte brengen om het huurcontract te laten aanpassen.
Bespreek ook hoe u eventuele opzegkosten in geval u beiden verhuist zal verrekenen met elkaar.
Onze dienstverlening richt zich tot mensen die samen tot een scheidings- en/of ouderschapsovereenkomst willen komen. De meest gehoorde reden is dat ze dit als ouders doen voor de kinderen. Ook wensen ze een lange procedure voor de rechtbank te voorkomen zodanig dat ze hun eigen leven snel weer kunnen oppakken.
De voordelen van onze aanpak:
De volgende stap:
De ScheidingsConsulenten biedt u een traject aan tegen een vaste prijs. Geen verborgen kosten, geen rekeningen achteraf. De prijs wordt bepaald op het einde van een eerste vrijblijvend gesprek. Sinds 2007 hielpen wij zo duizenden mensen op weg naar een nieuwe toekomst.
TIP: Ontvang de gratis ScheidingsGids boordevol relevante informatie
Meer video’s over woningkwesties en juridische procedures na een (echt)scheiding?
Bekijk alle video’s
In de kijker: Het lot van de gezinswoning bij het einde van het huwelijk of samenwoning
Een scheiding roept veel vragen op over wat er gebeurt met de gezinswoning. Wat zijn uw rechten en plichten?
Download nu onze expert inzichten en krijg een helder overzicht van alles wat u moet weten over dit complexe thema.
In de kijker: Het lot van de gezinswoning (PDF)
Heeft u onze handige complete ScheidingsGids met een overzicht van alle thema's die bij een echtscheiding aan bod komen al ontvangen? Deze gids helpt u om duidelijkheid te krijgen over uw persoonlijke situatie en de te volgen stappen. Vraag de ScheidingsGids hier aan.
Download onze gratis ScheidingsGids boordevol tips & advies
Als erkende bemiddelingsorganisatie geloven wij sterk in de kracht van bemiddeling bij scheiding. Dit traject biedt u een grote kans op een evenwichtige en duurzame overeenkomst, in een sfeer van overleg en wederzijds respect. Bovendien is het vaak sneller, goedkoper en minder belastend dan een gerechtelijke procedure.
Lees meer over scheidingsbemiddeling
Soms lukt het niet om samen tot een akkoord te komen. In dat geval is het belangrijk om snel de juiste juridische hulp te vinden. Wij verwijzen u graag door naar ervaren advocaten familierecht in uw regio, die u kunnen begeleiden bij de gerechtelijke afhandeling van uw scheiding.
Lees hier het verschil tussen een advocaat en een bemiddelaar
Of u nu in Antwerpen, Gent, Hasselt of een andere regio woont: wij helpen u om een bemiddelaar of advocaat in de buurt te vinden. Zo blijft de drempel laag en het contact persoonlijk.
Gebruik onze gratis rekenmodules voor een duidelijk financieel overzicht bij scheiding, kinderen en woning.
Verhoog uw kans op een evenwichtige scheidingsovereenkomst dankzij ons bewezen stappenplan. Ontdek het stappenplan.