Scheiden en fiscaliteit
Wat verandert er voor uw belastingen na een scheiding?

Jazeker. Uw fiscale statuut wijzigt door de scheiding. De fiscus kijkt naar uw situatie op 1 januari van het aanslagjaar. Concreet betekent dit:

• In het jaar van de feitelijke scheiding (wanneer u op verschillende adressen gaat wonen), wordt u nog steeds als 'fiscaal gehuwd' beschouwd. U dient dus nog een gezamenlijke aangifte in, maar u kunt de ontvanger wel vragen om de aanslag te splitsen.
• Vanaf het jaar ná de feitelijke scheiding, worden u en uw ex-partner als 'fiscaal alleenstaanden' beschouwd. Vanaf dan dient u elk een afzonderlijke aangifte in en ontvangt u een apart aanslagbiljet.

De ouder die onderhoudsgeld betaalt, kan deze bijdragen fiscaal aftrekken van zijn of haar belastbaar inkomen. Dit levert een belastingvoordeel op tegen het hoogste tarief waarin zijn of haar inkomen valt. Voor de aftrek gelden de volgende regels:

• De aftrek is beperkt tot 80% van het effectief betaalde bedrag. Dit geldt voor zowel de periodieke bijdragen als voor stortingen op een kindrekening en het aandeel in de buitengewone kosten.
• De betalingen moeten een wettelijke basis hebben (wat voor kinderen automatisch het geval is) en met bewijsstukken gestaafd kunnen worden.

BELANGRIJK – VOORSTEL TOT HERVORMING
Volgens het regeerakkoord van begin 2025 (plan-Arizona) zal de fiscale aftrekbaarheid van onderhoudsbijdragen mogelijk geleidelijk afnemen:

• 70% voor inkomstenjaar 2025
• 60% voor inkomstenjaar 2026
• 50% voor inkomstenjaar 2027

Daarnaast zouden bijdragen betaald aan kinderen die buiten de Europese Economische Unie wonen vanaf 2025 niet langer aftrekbaar zijn.
Opgelet: deze voorstellen maken deel uit van een bredere fiscale hervorming en moeten nog definitief worden goedgekeurd. Wijzigingen zijn dus nog mogelijk.

Ja, maar de eigen inkomsten van het kind, de zogenaamde 'netto bestaansmiddelen', mogen een bepaald plafond niet overschrijden. Voor deze berekening worden belangrijke vrijstellingen toegepast:

• Onderhoudsgeld: De eerste schijf van € 4.100 aan ontvangen onderhoudsgeld wordt vrijgesteld en telt dus niet mee voor het plafond.
• Studentenjob: Voor inkomstenjaar 2025 wordt een bedrag van € 6.840 aan loon uit een studentenjob vrijgesteld.

Het totale bedrag aan netto bestaansmiddelen (na aftrek van de vrijstellingen) mag voor inkomstenjaar 2025 niet hoger zijn dan € 5.930 als het kind ten laste is van een alleenstaande ouder, of € 4.100 bij een gehuwde/samenwonende ouder.

Dit zijn de twee systemen om het fiscaal voordeel voor de kinderen te regelen na een scheiding:

• Bij de klassieke regeling neemt één ouder de kinderen volledig fiscaal ten laste en geniet zo het volledige belastingvoordeel. De andere ouder kan de betaalde onderhoudsbijdragen voor 80% fiscaal aftrekken.
• Bij fiscaal co-ouderschap, wat enkel mogelijk is bij een gelijkmatige huisvesting , wordt het belastingvoordeel voor de kinderen verdeeld over beide ouders. Een belangrijk gevolg is dat er dan geen onderhoudsgeld meer fiscaal afgetrokken kan worden.

Nee, niet noodzakelijk. Fiscaal co-ouderschap is financieel vaak alleen voordelig als beide ouders als fiscaal alleenstaande worden belast. Zodra een ouder hertrouwt, wettelijk gaat samenwonen, of als er aanzienlijke onderhoudsbijdragen betaald worden, is de klassieke regeling (één ouder ten laste, andere ouder trekt af) meestal interessanter. Het is cruciaal om beide opties te laten berekenen voor uw specifieke situatie.

Hoewel de wetgeving stelt dat een kind 'deel moet uitmaken van het gezin' , is het domicilie in de praktijk het belangrijkste controlepunt voor de fiscus. Een kind ten laste nemen dat niet bij u gedomicilieerd is, leidt vaak tot discussies en een reëel risico op betwisting. De veiligste aanpak is om het domicilie van het kind te vestigen bij de ouder die het kind fiscaal ten laste neemt.

Ja, de uitgaven voor de opvang van kinderen jonger dan 14 jaar komen in aanmerking voor een belastingvermindering van 45%. Dit begrip is ruimer dan enkel kinderopvang en omvat ook kosten voor speelpleinwerking, sportkampen, muziekkampen en zelfs internaat, zolang de opvang betaald wordt aan een erkende instelling. Er geldt wel een maximumbedrag per kind per opvangdag (€ 16,90 voor inkomstenjaar 2025).